TARiKATIN ESASLARI

Rufai Hazretleri tarikatın esaslarını şöyle açıklar.

“yolumuz üç şey üzerine bina edilmiştir:

• • İstememek

• • Geri çevirmemek

• • Mal yığmamak.”

“Benim yolum, içinde bidat bulunmayan din, tembellik bulunmayan amel, fesat bulunmayan niyet, yalan bulunmayan doğruluk, riya bulunmayan hal, iddia ve makam isteği düşüncesi bulunmayan makam ve Allah’a tamamen tevekkül etmekten ibarettir.”

Samarrai, Rufai tarikatının şu esaslara dayandığını yazar:

• • Allah’ın birliğine iman

• • Kur’an’ı sorumlulukların kaynağı bilmek.

• • Peygamber Efendimizin sünnetine bağlılık

• • Sürekli zikir ve iç dünyayı dinlemek

• • Sevgi

• • İlk İslam alimlerinin çerçeveledikleri inanç sistemine bağlılık,

• • Peygamberimizin Sahabilerine saygı,

• • Kadere, hayrın ve şerrin Allah’tan olduğuna iman,

• • Tefekkür

• • Dostlarla açık zikir

• • Hz.Muhammed’in (s.a.v.) ahlakıyla ahlaklanmak,

• • İlim tahsili peşinde olmak,

• • Sürekli Kur’an okumak

• • Şöhretten kaçınmak,

• • Lüzumsuz ve boş konuşmayı terk etmek,

• • Bid’atlardan kaçınmak,

         Mustafa Kara ise bu tarikatın esaslarını şöyle açıklar:

• • Allah’ın emrini yerine getirmek, yasaklarından sakınmak

• • Şeriat ve tarikata ters düşen şeylerden sakınmak

• • Dininde ve ahdinde sağlam durmak

• • İlim öğrenmek ve uygulamak

• • Kişilerin ayıp ve kusurlarını araştırmamak

• • Muhtaç olanlara insaf ve merhamet etmek

• • Yaramaz ve çirkin huyları terk etmek

• • Şeyhin öğütlerini kabul etmek

Mürşidin müride verdiği ilk zikir, “Lailahe illallah” zikridir. Sonraları Rahman, Rahim, Vehhab, Kuddüs, Hakk, Halim, Hannan, Hayy, Hafız, Hamid isimleri verilir.

Ahlakı güzelleştirmek gayesiyle biri hilafet, diğeri de muharremiyye olmak üzere iki çeşit halvete girilir. Bu halvette mürid oruç tutar. Rufailer siyah sarık sararlar.

İNTİSÂB MERASİMİ

Rifâiyyede dervişin tarikata kabul şekli şöyledir: Şeyh Efendi, müride Cenâb-ı Hakka tevbe, günahları terk ve Allah Teâlâya yöneliş niyetiyle bir abdest alıp, iki rekât namaz kılmasını söyler. Bundan sonra Şeyh kıbleye yönelerek iki dizi üstüne oturur. Mürid de şeyhinin karşısı¬na geçerek dizdize gelecek şekilde oturur.

Şeyh üç Fâtiha-i Şerife okur ve müridin elinden tutarak Kur’ân-ı Kerim’deki beyâtla ilgili

„Şüphesiz, Sana (Hudeybiye’de) biat edenler, Allah’a biat etmiş olurlar. Allah’ın eli (kudret ve yardımı), onların elinin üstündedir. Onun için her kim cayarsa sırf kendi aleyhine cayar. Her kim de Allah’a verdiği sözü yerine getirirse, Allah’da ona yarın büyük bir mükâfat verecektir.” [1]okur.

Ardından Ubâde b. Sâmit’ten rivayet edilen bey’âtle ilgili hadis-i şerifi hatırlatır:

„Allah Teâlâ’ya asla şirk koşmamak, hırsızlık ve zina etmemek, fakirlik korkusuyla çocukları öldürmemek, ahlâk-ı hasene ile yaşamak.“

Bu hususları hatırlattıktan sonra, müride şu soruyu yöneltir:
„Siz bu şartlar çerçevesinde bana beyât ediyor musunuz?“ Ve mürid „evet“ deyince, ona Kur’ân-ı Kerimdeki ahdi bozmamayla ilgili âyetleri okur. „Allah Teâlâın emir ve yasaklarına, Rasûlüllah sallallâhü aleyhi ve sellemin sünnetine uyacağıma, herkese gereği şekilde hizmet edeceğime, dünya âhirette şeyhimin Ahmed Rifâî olduğuna, Cenâb-ı Hakkı, melâike-i kirâmını, resul ve enbiyâsını, halkından hâzır olanları şahit tutarım“ sözlerini şeyh müridine tevbe yaptırdıktan sonra söyletir.
Sonra şeyh gözlerini yumar, ellerini dizlerine koyar, üç defa „Lâilâhe İllallah“ kavlini telkin eder ve dördüncüsünde „Muhammedü’r-Rasûlullah“ der. Mürid de bu şekilde tekrar eder. Elini müridin göğsüne götürerek tevfik ve ihlâsı için dua eder. Ve ikisi beraber kalkıp kıbleye yönelerek Hz. Rasûlüllah sallallâhü aleyhi ve selleme selât ve selâm getirirler. Fatiha ile intisâb merasimi sona ermiş olur. Eğer intisâb eden kadın ise, intisâb esnasında elini tutmaz. Bir tülbendin bir ucundan şeyh tutar, diğerinden müride. Erkek müride telkin ettiği şeyhleri bu kadına da söyletir. Dua eder, Fatiha ile merasim biter.

TARİKAT ZİKRİ VE BURHAN

Rifâiyye Sesli zikir yapan tarikatlardan birisidir. Zikir ve âyin usûlüne „zikr-i kıyâmî“ (ayakta zikir) adı verilir. Kadiriyye, Bedevîyye ve Sa’diyye „kıyâmî“ zikri benimseyen diğer tarikatlardır.

„Zikr-i kıyam“ şeyh efendinin Fâtihası ile başlar. Dizüstü oturulur ve hilâl şeklinde bir zikir halkası teşkil edilir, Fâtiha’dan sonra „özel bestesi“ olan „evrâd-ı şerif“ okurlar. Kısa bir duâ yapılır. Ardından ayağa kalkılır. Halka bozulmadan, vücûdun belden aşağısı fazla hareket ettirilmeden şeyh efendinin belirttiği esmâ (Allah Teâlânın isimlerinden biridir. Genelde kelime-i tevhidle başlanır. Sonra lafza-i celâl ve Hayy-Hakk isimleri zikredilir) zikredilmeye başlanır. Zikir meclisini „reis“ denilen bir kişi yürütmeye başlar. Zâkirler yâ tek başına ya da grup halinde ilâhiler, kasideler söylerler. Böylelikle dervişler iyice coşar ve zikir hızlanır. Yeseviyye tarikatında zikir esnasında görülen „testere“ sesine benzer bir sesle zikrin ritmi değişir.
Bu coşkunluk hâlinde aktâb-ı erbaa (dört büyük kutup)’dan birisi olarak kabul edilen Ahmed er-Rifâî kaddese’llâhü sırrahu’l azîz Hazretleri’nin Hz. Rasûlüllah sallallâhü aleyhi ve sellemin “elini Öpme kerameti” esnasında meydâna gelen harikulade durumların bir tezahürü ve devamı olarak „burhan“ âyini başlar. Burhan, şüpheye yer bırakmayacak kadar kesin ve özel delil demektir.
Kılıç, şiş, topuz, teber (bir çeşit balta) gibi âletler vücûdun yanak, karın, gırtlak, göz ve değişik yerlerine saplanır. Ayrıca „lâl“ denilen bir demir parçası ateşe sokulur, akkor hâline gelince ağıza alınıp yalanır ve soğutulur. Bu hâdiseye „gül yalamak“ ta denir. Bu esnada „Hayy“ ism-i şerifi zikredilir.

Ve burhan bittikten sonra „Hakk“ ve „Hû“ ism-i şerifleri zikredilir. Sonra oturulur. Esmâ-i Hüsnâ’dan bazı isimler okunur. Ardından bir kişi „âşır“ okur. Şeyh Efendi duâ eder. Fatiha ve salavâtlar çekilir. Sağa ve sola selâm verilerek zikir âyini bitmiş olur. Ateşe yakıcılık, bıçağa kesicilik özelliğini veren Allah Teâlâ’dır. İstediği zaman geri alır. Tıpkı Cenâb-ı Allahın Hz. İbrahim aleyhisselâmı ateşin yakıcılığından koruduğu gibi (Biz. „Ey ateş! İbrahim için serin ve selamet ol!“ dedik.)[2]

Burhan, Rifâiyyenin çok tanınmış ve dikkat çekmiş bir hususiyetidir. Burhan gerçekleştirilirken zikir bir yandan devam eder. Şunu da belirtelim ki burhan her zikir meclisi kurulduğu zaman icra edilmez. Şeyh efendinin uygun gördüğü bir zamada gösterilir.